De Friese netbeheerder Liander heeft onlangs bekend gemaakt dat de zonnepanelen van particuliere eigenaren in Friesland nogal eens uitgezet worden. Dat uitschakelen gaat automatisch en is een veiligheidsmaatregel. Zonnepanelen leveren de meeste stroom als de zon op het hoogste punt staat en dat is meer stroom dan dat een gemiddeld huishouden gebruikt. Vooral rond die tijd is er vaak niemand thuis en is het stroomverbruik juist het kleinste. Als de zonnepanelen dan een gevaarlijke hoeveelheid stroom terugleveren aan het netwerk, worden ze automatisch uitgezet om beschadiging van apparaten te voorkomen.
Inhoudsopgave
De oorzaak van dit probleem
Volgens Liander zijn de kabels die in veel Friese steden tussen de woonhuizen en transformatorhuisjes liggen het grootste probleem. Dit zijn laagspanningskabels, dunne kabels die voorheen voldoende waren om de Friese woningen te voorzien van stroom. Maar nu er steeds meer zonnesystemen opduiken die tijdens de piekuren juist stroom terugleveren, kunnen de kabels dit niet meer aan. Het gevolg is een automatische tijdelijke uitschakeling om spanningsproblemen te voorkomen.
Niet meer dan 253 Volt
De veiligheidsmaatregel is er om er zorg voor te dragen dat apparaten niet beschadigen. In Nederland staat er standaard 230 Volt spanning op het netwerk en als dat hoger wordt dan kan er kortsluiting ontstaan en kunnen apparaten doorbranden. Als de spanning 253 Volt bereikt worden de omvormers van zonnesystemen automatisch uitgeschakeld. Omvormers zijn de apparaten die gelijkstroom van de zonnepanelen omzetten in wisselstroom en die de wisselstroom terugleveren aan het netwerk. Veel Friese eigenaren hebben niet eens door dat hun installatie op piekmomenten wordt uitgeschakeld en komen hier soms maanden later pas achter.
50 plaatsen in Friesland getroffen
Het gaat hier niet om grote hoeveelheden woningen, maar Liander vermoedt dat dit op 50 plekken in de provincie is gebeurd. Dit zijn voornamelijk plaatsen waar een concentratie van panelen is ontstaan. Eastermar, Oentsjerk en Wytgaard zijn hier voorbeelden van en Zuiderburen, een wijk in Leeuwarden. Het kan gebeuren in hele dorpen of wijken, maar ook in straten. De hoeveelheid individuele zonnesystemen die getroffen zijn is niet bekend. Soms moet de omvormer op een zonnige dag wel vier keer worden uitgeschakeld, aldus Liander.
Een landelijk probleem
Friesland is niet de enige provincie die hiermee te maken heeft. Alle dunbevolkte gebieden waar het netwerk niet gemaakt is op het transporteren van grote hoeveelheden stroom zien dit probleem. Voor de zonnepanelen was er alleen sprake van het aanleveren van stroom en het is logisch dat het netwerk in kleine dorpen niet hetzelfde is als het netwerk in drukbevolkte gebieden. Dat was ook niet nodig. Daarom zijn er al vergelijkbare situaties voorgevallen in Drenthe en zal het vast ook in andere dunbevolkte gebieden met veel zonnepanelen voorkomen.
Wat is de oplossing?
Zonnepanelen eigenaren lopen op deze manier inkomsten mis en dat is natuurlijk voor hen een groot probleem. Netbeheerders in heel Nederland zijn al op zoek naar oplossingen, want in 2030 moet toch 70% van alle energie die we opwekken al duurzaam zijn. Boeren en particulieren moeten niet ontmoedigd worden om zonnesystemen aan te leggen en dat is nu wel een beetje het geval. Als jij in een buitengebied woont en zonnepanelen hebt of aan wilt schaffen, dan zijn er een aantal dingen die je zelf kunt doen, die de netbeheerder kan doen en die je leverancier kan doen om het op te lossen.
-
Wat doen de netbeheerders?
Als jij ziet dat je zonnepanelen uitgeschakeld worden, neem dan direct contact op met je netbeheerder. Zij kunnen dan bijvoorbeeld een extra transformator plaatsen in je straat of wijk, of ze kunnen extra of dikkere kabels aanleggen. Op de lange termijn zal het gehele netwerk moeten worden aangepast op de toenemende hoeveelheid zonnesystemen. Momenteel komen boeren al op een wachtlijst te staan, omdat het netwerk de extra energie van zonnepanelen daar niet aankan.
-
Wat kan de leverancier doen?
Je kunt zelf ook een aantal dingen doen. Zorg er allereerst voor dat je je nieuwe zonnepanelen altijd registreert bij je netbeheerder, zodat zij zich bewust zijn van de nieuwe installatie en al direct actie kunnen ondernemen om de infrastructuur bij jou te verbeteren als dat nodig is. Je kunt ook bellen met je leverancier. Zij kunnen je omvormer dan wat hoger zetten en er zorg voor dragen dat je zonnepanelen niet meer worden uitgeschakeld.
-
Wat kun jij doen?
Een andere manier om dit probleem op te lossen is door er zorg voor te dragen dat je helemaal geen stroom meer teruglevert aan het energienetwerk. En dat kan door te investeren in een thuisbatterij. Deze batterij slaat de extra stroom die je opwekt op en jij maakt er gebruik van op momenten dat je het nodig hebt, zoals ’s avonds als je thuis bent gekomen van het werk en aan het koken bent, televisie kijkt, je apparaten oplaadt en de computer aanzet.
Op deze momenten leveren je zonnepanelen al geen stroom meer, maar heb jij er juist de meeste behoefte aan. Met een thuisbatterij hoef je niet meer bang te zijn dat je zonnepanelen worden uitgeschakeld. Helaas is de aanschaf van een thuisbatterij in Nederland nu nog erg duur, maar als de ontwikkelingen zich doorzetten en het een duidelijke oplossing gaat bieden voor de problemen met het netwerk, gaan de prijzen ongetwijfeld sterk naar beneden.
