Veel agrariërs gaan over tot het plaatsen van zonnepanelen op hun akkers. Deze zonnepanelen leveren veel op, want ze worden in een ideale opstelling neergezet. Akkers zijn daar ideaal voor, want ze staan pal in de zon en voor agrariërs is dat vaak ook financieel een betere oplossing. Maar met zonnepanelen verliest het land dat daar onder staat zijn agrarische functie. Het is mogelijk om de panelen te combineren met graasdieren, maar vaak leidt het toch tot slechte grond en weinig biodiversiteit.
Tot nu, want in Oss is men met een experiment bezig waarbij licht doorlatende zonnepanelen worden gecombineerd met gewassen die er onder groeien. Deze experimenten lopen ondertussen drie jaar en de resultaten zijn indrukwekkend.
Inhoudsopgave
Het experiment in Oss
Patrick Bekkers en Olaf Duitsers zijn drie jaar geleden begonnen met het experimenteren met licht doorlatende zonnepanelen boven gewassen. En in de fruitteelt wordt dit al een tijdje gedaan. In Oss heeft men drie proefopstellingen gemaakt, één met zonnepanelen op een bodemrail en twee met zonnepanelen op palen. Allen hebben een omvang van 25 vierkante meter. Onder deze stellages groeien groentes, zoals sla, kool en andijvie. De zonnepanelen zijn mobiel en kunnen worden weggeschoven om het oogsten en het bereik van de gewassen te vergemakkelijken.
Minder impact op het landschap
Een voordeel van deze opstelling van zonnepanelen is dat ze laag boven de grond kunnen worden geplaatst. Bij de fruitteelt moeten ze 2 meter boven de grond staan, maar als er gewassen onder geteeld worden kan dat veel lager. Het feit dat ze mobiel zijn levert geen belemmering op als de groenten moeten worden bereikt. Door de lage opstelling vallen de zonnepanelen veel minder op en sluiten ze beter aan op het landschap eromheen. Omdat ze licht doorlatend zijn, kan eigenlijk elk gewas er onder worden verbouwd.
Aanmoedigende resultaten
In de drie jaar dat Bekkers en Duitsers met hun experiment bezig zijn geweest hebben ze grote resultaten geboekt. En dat niet alleen met betrekking tot het opwekken van energie, maar ook met betrekking tot de kwaliteit van de gewassen er onder. Het lijkt erop dat rode kool, sla en andijvie onder de zonnepanelen beter presteren en meer blad ontwikkelen in vergelijking met buiten. Er wordt minder water gebruikt én de bodemkwaliteit blijft bewaard. Dit zijn allen pluspunten die agrariërs als muziek in de oren klinken. Het is dan ook niet vreemd dat Bekkers en Duitsers deze systemen in 2022 op de Floriade in Almere willen gaan introduceren als exportproduct.
Er zijn wel aandachtspunten
Er zijn wel enkele aandachtspunten te noemen bij een dergelijke opstelling van licht doorlatende zonnepanelen in combinatie met gewassen. Allereerst leveren licht doorlatende zonnepanelen nog steeds minder stroom op dan dichte zonnepanelen. Gemiddeld gezien kun je bijvoorbeeld met zwarte zonnepanelen op een vermogen rekenen van 300 Wattpiek terwijl dit bij licht doorlatende zonnepanelen 100 Wattpiek lager ligt. Daarnaast is de opstelling zoals Duitsers en Bekkers deze aan het testen zijn nog 50 procent duurder dan een reguliere opstelling. Je kunt rekenen op €8000 voor 20 panelen.
Voor teelt op kleine schaal
De prijzen zijn hoger omdat de zonnepanelen op een verrijdbaar systeem worden geplaatst, met rails. Ook zijn licht doorlatende zonnepanelen momenteel nog prijzig, omdat de vraag ernaar minder is. Het systeem dat Dekkers en Duitsers voorstellen wordt daarom vooral interessant voor boeren die klein telen. Dit zijn mensen die hun producten bij de boerderij verkopen, bijvoorbeeld of aan de horeca of in landwinkels en winkels met organische producten. Denk aan de aspergeteelt, waar deze opstelling ideaal voor is.
Twee vliegen in één klap
De hoge prijs wordt wel op een aantal manieren gecompenseerd en dit is geen weggegooid geld. Je wekt energie op en daaraan verdien je. Tegelijkertijd hoef je niet te stoppen met het verbouwen van gewassen, dus het is niet het één of het ander. De gewassen die onder de licht doorlatende zonnepanelen worden geteeld zijn voller van blad. Er kan bijzonder efficiënt met waterverbruik worden omgesprongen en de grond onder de panelen blijft gewoon bruikbaar in de toekomst. Dit zijn allen voordelen die de investering zeer de moeite waard maken.
Goede vooruitzichten
Licht doorlatende zonnepanelen hebben, behalve de prijs en het verlaagde vermogen, weinig andere nadelen. En dat betekent dat er goede vooruitzichten zijn voor agrariërs die zonnepanelen op hun veld willen plaatsen zonder de agrarische functie hun waardevolle land daarvoor op te moeten geven.
Agrarische grond en zonnepanelen in Nederland
We weten allemaal dat Nederland een dichtbevolkt land is en dat bemoeilijkt het aanwijzen van goede plekken voor grote zonnepanelen installaties. Daarvoor zijn we voornamelijk aangewezen op bedrijfsdaken en de buitengebieden. Licht doorlatende zonnepanelen zijn dan de toekomst, want ze vallen minder op en agrariërs kunnen hun grond blijven benutten.
Een ander goed voorbeeld van het benutten van ruimte met zonnepanelen is wanneer ze op een grote parkeerplaats worden gebruikt, in de carports. De parkeerplaats van de Efteling is daar een goed voorbeeld van. De mogelijkheden met licht doorlatende zonnepanelen zijn groot. De toekomst ziet er in Nederland met betrekking tot zonne-energie dus rooskleurig uit.
